06 mrt Wat kan ik doen….?
Af en toe kom ik in mijn werk als woonconsulent situaties tegen die zorgwekkend zijn. Soms zie ik ernstig vervuilde woningen of mensen die in de war zijn en zichzelf niet kunnen redden. Elke situatie kent zijn eigen vorm. Vaak gaat er een diepere oorzaak schuil, zoals eenzaamheid of een andere psychische problematiek. Daar ga ik niet verder naar graven. Dat is niet mijn taak en ik heb er ook te weinig tijd voor. Ik geef het door aan de woningcorporatie, als ik een vervuilde woning heb aangetroffen, in de hoop dat die een instantie inschakelt die er iets mee kan.
Het lastige is vaak dat bewoners met duidelijk een probleem geen hulp accepteren. Er is meestal een sociaal wijkteam dat in gesprek kan gaan met iemand waarvan ik vind dat die hulp kan gebruiken. Maar dat wil zo iemand zelf dan weer niet. En je kunt hem of haar niet dwingen in gesprek te gaan met een hulpverlener. Tenzij het gevaarlijk wordt voor de bewoner of zijn omgeving. Ontploffingsgevaar bijvoorbeeld of ongedierte dat z’n weg vindt naar de buren. Er zijn gevallen bekend van ‘zorgmijders’ bij wie de vervuiling zo uit de hand is gelopen dat er ingegrepen móest worden. Als bewoners om die reden uit huis worden geplaatst, hoop je dat zij dan wel GGZ-hulp aanvaarden die hun aldoor al was aangeboden, maar niet werd aanvaard. Uithuisplaatsingen door vervuiling zijn echter uitzonderingen.
Waar ik tegenaanloop zijn twee dingen: in eerste instantie dus de weigering van bewoners om hulp te aanvaarden wanneer ze dat nodig hebben. In dat geval blijf ik met een rotgevoel zitten, omdat ik weet dat er iets moet gebeuren, terwijl betrokkenen er domweg niets van willen weten. Het tweede is de Algemene verordening gegevensbescherming (AVG). Deze verbiedt mij persoonsgegevens, naam en adres, door te geven aan een hulpverleningsinstantie die ik zou willen inschakelen als ik een bewoner tegenkom die in mijn ogen hopeloos in de knoei zit. Nu vermoed ik dat er wel jurisprudentie zal komen om iets praktischer met dit soort zaken om te gaan. Maar ik blijf zitten met het probleem dat ik niet professionele hulp in kan schakelen wanneer ik denk dat dit nodig is. Wat kan ik doen …?
Gelukkig kon ik, toen ik onlangs met een zorgmijder te maken had, in gesprek komen met een sociaal wijkteam in oprichting. Daar heb ik nu de contactgegevens van en ik verwacht dat die het een en ander optuigen om een goed contact te krijgen met bewoners.
Van de kant van de woningcorporatie hoef ik niet veel te verwachten. Die verhuurt woningen en regelt en financiert een huismeester die de boel in de gaten houdt. En daar blijft het vaak bij. Tenzij er goede contacten zijn met het Leger des Heils of een sociaal wijkteam. Dan schakelt een corporatie deze zeker wel in. Is het mijn taak om er een instantie bij te roepen? Ik word alleen door de corporatie ingehuurd om de renovatie te begeleiden. Maar ja, ik zit er wel mee.
Zo trekt iedereen zijn handen af van een probleem waarvan niemand eigenaar lijkt te zijn. Er is niemand die tijd heeft om zich te verdiepen in bewoners die hulp nodig hebben. Moeten we er niet méér aan doen? Kúnnen wij er meer aan doen? En wát dan? Dat vraag ik me echt af …